Buitenruimte, vastgoed en bereikbaarheid

Portefeuillehouder(s): Baerveldt, Breunesse, Groothuismink, Krieger, Slegers

Programmadoelstelling en de rol van de gemeente

Zaanstad groeit de komende jaren van een stad van 155.000 naar 200.000 inwoners. Als gevolg van de stedelijke verdichting neemt de druk op de buitenruimte toe. Meer mensen zullen gebruik maken van schaarser wordende buitenruimte. Zij willen zich kunnen verplaatsen in de stad en in de regio, hun auto of fiets parkeren en goede plekken vinden om te recreëren. Daarbij bewaken wij het open landschap als belangrijke kernkwaliteit voor de stad en regio. Naast de toenemende druk stellen ontwikkelingen als de klimaatverandering, de energietransitie, de circulaire economie en de vergrijzing eisen aan de inrichting en het beheer en onderhoud van de buitenruimte.
De gemeentelijke grond- en vastgoedportefeuille is compact en wordt duurzaam onderhouden.

Terugblik en realisatie 2020

We hebben in 2020 belangrijke stappen gezet op het gebied van beleidsontwikkeling en de realisatie van grote infrastructurele werken. Zo is het visiedocument Zaans Mobiliteitsplan gereed, is het Gemeentelijke Rioleringsplan geactualiseerd en hebben we een nieuw bomenbeleidsplan en een nota over de begraafplaatsen opgesteld. Daarnaast zijn een nieuw maaibeleid en een parkenvisie in ontwikkeling. Ook is er gewerkt aan diverse infrastructurele projecten zoals de AVANT-Thobeckeweg en de ongelijkvloerse kruising Guisweg. Ook zijn de Slinger en een nieuwe fietsenstalling gerealiseerd, is het voorkeursalternatief rondweg Westerkoog vastgesteld, is de Wilhelminasluis gerenoveerd en is besloten om de Zaanbrug te vervangen.
In toenemende mate wordt invulling gegeven aan de duurzaamheidopgaven van de gemeente. Dit door de mobiliteitstransitie in het Zaans Mobiliteitsplan, het opstellen van een Uitvoeringsplan Klimaatadaptatie, vermindering van het energieverbruik door het gebruik van LED-lampen, de inzet op elektrisch vervoer, de aanleg van laadpalen en sedumdaken en het maken van stappen om te komen tot duurzaam inkopen in de grond-, weg- en waterbouwsector. Ook het Grondstoffenplan is het afgelopen jaar ingevoerd en de eerste resultaten daarvan laten een afname zien van de restafvalstoffen.
Uiteraard blijft er ook veel aandacht voor de reguliere taken van de gemeente. Binnen de beschikbare middelen is de openbare ruimte op het vastgestelde niveau onderhouden en op verschillende plekken in de stad vervangen. Bewoners worden betrokken bij gemeentelijk investeringsplannen en bij het onderhoud van de openbare ruimte (o.a. groenadoptie en bij zwerfvuilacties). Binnen het werkpakket van de openbare ruimte wordt een belangrijke inzet gedaan om mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt te begeleiden naar vast werk.

Directe gevolgen corona
Corona heeft op diverse manieren invloed op de openbare ruimte en de wijze waarop de mensen zich verplaatsen. Zo werken mensen meer thuis, waardoor er minder vervoersbewegingen zijn. Dit heeft onder meer invloed op de inkomsten parkeerbelasting. Een ander effect van corona is dat meer mensen hun woning opknappen. Dat leidt tot meer spullen die voor hergebruik worden aangeboden en ook tot meer afval. Ook worden de vastgoedobjecten van de gemeente minder vaak verhuurd. Als gevolg stijgen dus de kosten en dalen de inkomsten. Voor een deel wordt dit gecompenseerd door het Rijk.
Wat betreft het onderhoud van de openbare ruimte heeft corona geleid tot meer inzet op het verwijderen van zwerfvuil, het legen van afvalbakken en het aantal te verwijderen dumpingen. Ook is er een sterke toename van het aantal meldingen over de openbare ruimte. Voor de gemeentelijke dienstverlening heeft de corona-pandemie weinig gevolgen gehad. Door snel in te spelen op de beperkingen die het Rijk de samenleving oplegt, zijn we in staat gebleven om een gelijk niveau van dienstverlening te realiseren ten aanzien van het onderhoudsniveau van de openbare ruimte.
Ondanks een toename van het aantal meldingen zijn deze veelal tijdig afgehandeld. Ook vervangingsprojecten zijn doorgegaan, ondanks dat er een oplossing moest worden gevonden voor de inbreng van inwoners.