Publiekrechtelijk
- Publiekrechtelijk Recreatieschap Alkmaarder en Uitgeestermeer(Bedragen x €1.000)Recreatieschap Alkmaarder en UitgeestermeerRechtsvorm:
Gemeenschappelijke regeling - openbaar lichaam
Oprichtings-/publicatiedatum:5 april 2007Vestigingsplaats:UitgeestToezichtsregime:middelOpenbaar belangHet Recreatieschap Alkmaarder- en Uitgeestermeer (RAUM) is een samenwerkingsverband van twaalf omliggende gemeenten en de provincie Noord-Holland. Het zet zich in voor:
- het verzekeren van een evenwichtige ontwikkeling van de recreatie en de watersport op en rondom het meer en aangrenzende gebieden;
- het tot stand brengen, bewaren en onderhouden van het landschap en een evenwichtig natuurlijk milieu dat is afgestemd op het onder bovenstaande geformuleerde.
Bestuurlijk belangWethouder Breunesse lid van het Algemeen Bestuur, plaatsvervanging door wethouder Krieger
Stemverhouding: 12,5%Actualiteiten en risico'sAlgemeen beeld
Het reguliere programma voor 2020 is voor het grootste deel conform de planning en begroting 2020 uitgevoerd. De voornaamste reguliere werkzaamheden bestaan uit het beheer en onderhoud van de recreatiegebieden, die onder het recreatieschap vallen. Daarnaast beheert het RAUM vastgoedcontracten, die ook opbrengsten genereren. Verder is ook het toezicht houden op het gebruik van de recreatiegebieden bij het RAUM ondergebracht.
Actualiteiten
- In 2020 is gewerkt aan de Visie RAUM. Het doel van de visie is de recreatie en toerisme in samenhang met natuurontwikkeling verder te bevorderen. De visie zal half 2021 door het Algemeen Bestuur worden vastgesteld. Er is met veel belanghebbenden in het gebied over de totstandkoming van de visie gesproken. Ook de participanten in het RAUM zijn nauw betrokken bij het vormgeven van de visie.
- Voor Erfgoedpark De Hoop (gemeente Uitgeest) is een exploitant gevonden. Hij zal het Erfgoedpark verder ontwikkelen, waarbij ook andere organisaties worden betrokken. Dit zal op korte termijn zorgen voor extra inkomsten voor het RAUM.
- De bestrijding van waterplanten in het Alkmaarder- en Uitgeestermeer vond ook in 2020 plaats. Wel wordt met andere partijen gekeken of er andere manieren zijn om de plantengroei tegen te houden.
- In 2020 is de erfpachtovereenkomst Rijk van Rorik – Buitenlanden getekend. In dit gebied wordt een zelfvoorzienend restaurant, een fietshotel en agrarisch bedrijf gerealiseerd, waar natuur en landschap centraal staan. Als eerste zullen vele honderden fruitbomen in het gebied worden geplant.
- Pontje Molletjesveer heeft veel last van hangjongeren, die hinder richting passanten veroorzaken. Samen met onze gemeente wordt gekeken, wat de alternatieven zijn, zoals verplaatsing van het pontje richting de Tapsloot en gebruik maken van een vrij varend elektrisch pontje.
Financieel beeld
- In 2020 is door een werkgroep gewerkt om te komen tot een structureel financieel gezond recreatieschap, waarbij sprake is van een structureel sluitende meerjarenbegroting en een oplossing voor de hoge reserves bij het deelgebied IJmond-Zaanstad. Een sluitende meerjarenbegroting, ook voor het deelgebied Alkmaarder- en Uitgeerstermeer is voor de komende jaren haalbaar. De hoge reserves (€ 950.000,--) bij het deelgebied IJmond-Zaanstad worden aangewend voor het uitvoeren van extra projecten in dit deelgebied. Daarbij is ook geld gereserveerd voor projecten uit het Groen- en Waterplan van de gemeente Zaanstad.
- Het verwachten financieel resultaat over 2020 eindigt met een negatief saldo:
- Deelgebied Alkmaarder- en Uitgeestermeer: € 55.732,--
- Deelgebied IJmond tot Zaanstad: € 14.737,--
- Totaal € 70.469,--
De negatieve saldi wordt ten laste van de financiële reserves van de deelgebieden gebracht.
Onderzoek governance- (bestuursmodel) en beheerstructuur recreatieschappen
In 2019 is het rapport ‘Verkenning naar uitvoering beheertaken van de recreatieschappen in Noord-Holland’, opgesteld door adviesbureau Common Eye in opdracht van de provincie verschenen. Het rapport concludeert dat de huidige situatie van de governance- en beheerstructuur ongewenst is en dat deze in goed overleg met alle betrokken partijen, in het bijzonder de gemeenten in de recreatieschappen, moet worden aangepast. Aan de hand van dit rapport is door de (vice)voorzitters van de recreatieschappen een bestuursopdracht geformuleerd om verdere uitvoering aan de bevindingen van dit rapport te geven. Dit vervolgonderzoek is half april gestart. Inmiddels wordt gewerkt een verkenning van ontwikkelingsrichtingen. Deze verkenning zal in de eerste helft van 2021 in diverse bestuurlijke gremia besproken worden. Als oplossingsrichting is gekozen voor het instellen van een Bestuursbureau Recreatieschappen. Dit bureau neemt de adviserende rol richting de besturen van de recreatieschappen van Recreatie Noord-Holland B.V. over.
Financiële positie
Een sluitend meerjarenperspectief ter dekking van groot onderhoud voor het deelgebied Alkmaarder- en Uitgeestermeer is haalbaar mits de te verwachten inkomsten de komende jaren ook gegenereerd worden. In dat geval hoeft de participantenbijdrage van de deelnemers niet extra verhoogd te worden. De reservepositie van het deelgebied IJmond-Zaanstad is goed. Het berekende weerstandsvermogen is voldoende.
Zaanstad heeft 12,5% van de stemmen.
Risico's
- Nadelige effecten nieuwe wet Vennootschapsbelastingen.
Beheermaatregelen
- Investeren in verdienvermogen en duurzaam beheer.
middel - Publiekrechtelijk Vervoerregio Amsterdam(Bedragen x €1.000)Vervoerregio AmsterdamRechtsvorm:
Gemeenschappelijke regeling - openbaar lichaam
Oprichtings-/publicatiedatum:7 maart 2017Vestigingsplaats:AmsterdamToezichtsregime:middelOpenbaar belangDe Vervoerregio Amsterdam heeft als doel het, door samenwerking van gemeenten, oplossen van regionale problemen en benutten van regionale kansen in de regio Amsterdam.
Bestuurlijk belangWethouder Slegers is lid van het AB/DB.
De wethouder van Amsterdam is voorzitter van het DB en tevens voorzitter van de Regioraad
Stemverhouding: 11,3%Actualiteiten en risico'sTerugblik 2020
Als gevolg van de Corona-crisis is het gebruik van het openbaar vervoer fors afgenomen. Dit raakt de vervoerspartners van de Vervoerregio direct door de fors teruglopende reizigersaantallen en -opbrengsten. Naar verwachting zal er ook sprake zijn van een effect op de oplevering / programmering van mobiliteitsprojecten. Dit raakt de bouwsector in de regio.
Toelichting op de vastgestelde meerjarenbegroting Vervoerregio najaar 2020
De begroting 2021 wordt stapsgewijs opgebouwd met als basis het financieel meerjarenperspectief uit de kadernota 2021. Van de gemeenten wordt, net als in voorgaande jaren, geen
deelnemersbijdrage gevraagd waarmee in de gemeentebegroting rekening moet worden gehouden.
Aanbestedingsproces concessiegebied Zaanstreek-Waterland vertraagd
De COVID-19 crisis blijft invloed houden op het aanbestedingsproces voor concessiegebied Zaanstreek-Waterland. Het dagelijks bestuur van de Vervoerregio Amsterdam heeft in het belang van de reizigers in Zaanstreek en Waterland besloten om een nieuw moment van voor biedingen en een nieuwe ingangsdatum voor de nieuwe concessieperiode te kiezen. De huidige concessie loopt tot december 2021.
middel - Publiekrechtelijk Recreatieschap Twiske-Waterland(Bedragen x €1.000)Recreatieschap Twiske-WaterlandRechtsvorm:
Gemeenschappelijke regeling - openbaar lichaam
Oprichtings-/publicatiedatum:4-4-2013Vestigingsplaats:ZaanstadToezichtsregime:middelOpenbaar belangHet bevorderen van een evenwichtige ontwikkeling in de openluchtrecreatie - in samenhang met de vorenstaande Gemeenschappelijke Regelingen - tot stand brengen en bewaren van een evenwichtig natuurlijk milieu, het tot stand brengen en duurzaam in stand houden van het specifieke en gedifferentieerde karakter van het landschap door bescherming, ontwikkeling en consolidatie van de waarden die het in zich draagt.
Bestuurlijk belangWethouder Breunesse is lid van het AB, plaatsvervanging door wethouder Krieger
Stemverhouding: 12,5%Actualiteiten en risico'sAlgemeen beeld
Het reguliere programma voor 2020 is voor het grootste deel conform de planning en begroting uitgevoerd. De belangrijkste taak is het beheer en onderhoud van de binnen het recreatieschap Twiske-Waterland liggende recreatiegebieden, waaronder het Twiske. Daarnaast worden ook vastgoedcontracten beheerd, die ook inkomsten voor het schap opleveren.
Actualiteiten
- In 2020 is de Visie recreatieschap Twiske-Waterland vastgesteld. Onze gemeente heeft op de concept-visie een zienswijze gegeven, die vervolgens is verwerkt in de definitieve versie. Nadruk van de zienswijze lag hierbij op een recreatieve ontwikkeling, passend binnen de natuurwaarden van het betreffende recreatiegebied. Momenteel wordt een uitvoeringsprogramma opgesteld.
- In 2020 zijn inspanningen verricht t.a.v. de meekoppeling van recreatieve voorzieningen (fiets- en wandelvoorzieningen) bij de uitvoering van de verzwaring Markermeerdijken.
- Door het afhaken van de Zorgstichting Philadelphia (in het Twiske) is de uitgifte in ondererfpacht van zorgboerderij De Marsen niet gelukt. In 2021 wordt met deze kwestie verder gegaan.
- De coronapandemie heeft geleid tot afzegging van diverse geplande evenementen. De recreatiegebieden worden intensiever bezocht. Dit betekent ook, dat er meer toezicht nodig is, mede in verband met een toename van vervuiling en vandalisme.
- Het Klimpark bij Twiske Poort is in 2020 geopend. Het trekt al veel bezoekers.
- Staatsbosbeheer heeft in 2020 een Plan van aanpak herstel Schanszichtpad opgesteld. In 2020 is met diverse partijen overleg geweest om te komen tot de nodige financiële dekking van dit plan. Het grootste deel (80%) van de financiële dekking is inmiddels beschikbaar. In 2021 zal gekeken worden naar de resterende dekking.
Financieel beeld
Binnen het recreatieschap T-WL wordt vanaf 1 januari 2020 gewerkt met 1 financiële boekhouding voor beide deelgebieden:
- Voor het recreatiegebied Twiske; en
- Voor het landschap Waterland.
De jaarrekening sluit naar verwachting met een negatief saldo: € 116.036,--. Dit is voornamelijk een gevolg van verminderde inkomsten uit evenementen. Het negatieve resultaat wordt ten laste van de reservepositie gebracht.
Onderzoek governance- (bestuursmodel) en beheerstructuur recreatieschappen
In 2019 is het rapport ‘Verkenning naar uitvoering beheertaken van de recreatieschappen in Noord-Holland’, opgesteld door adviesbureau Common Eye in opdracht van de provincie verschenen. Het rapport concludeert dat de huidige situatie van de governance- en beheerstructuur ongewenst is en dat deze in goed overleg met alle betrokken partijen, in het bijzonder de gemeenten in de recreatieschappen, moet worden aangepast. Aan de hand van dit rapport is door de (vice)voorzitters van de recreatieschappen een bestuursopdracht geformuleerd om verdere uitvoering aan de bevindingen van dit rapport te geven. Dit vervolgonderzoek is half april gestart. Inmiddels wordt gewerkt een verkenning van ontwikkelingsrichtingen. Deze verkenning zal in de eerste helft van 2021 in diverse bestuurlijke gremia besproken worden. Als oplossingsrichting is gekozen voor het instellen van een Bestuursbureau Recreatieschappen. Dit bureau neemt de adviserende rol richting de besturen van de recreatieschappen van Recreatie Noord-Holland B.V. over.
Risicoprofiel:
Het risicoprofiel van deelname aan de gemeenschappelijke regeling is gemiddeld. Het berekende weerstandsvermogen is voldoende. Zaanstad heeft voor onderdeel Twiske 16,7 % van de stemmen, voor onderdeel Waterland 8,3% van de stemmen.
Financiële positie
Zie kopje ‘algemeen beeld’
Risico's
- Financiële positie wordt geleidelijk aan verbeterd en er zijn reserveringen voor de langere termijn vervangingsinvesteringen
- Nadelige effecten nieuwe wet Vennootschapsbelastingen
- Onzekerheid over de verlenging en voorwaarden erfpacht Staatsbosbeheer
Beheersmaatregelen
• Investeren in verdienvermogen en duurzaam beheer
middel
Privaatrechtelijk
- Privaatrechtelijk Huisvuil Centrale(Bedragen x €1.000)Huisvuil CentraleRechtsvorm:
Naamloze vennootschap
Oprichtings-/publicatiedatum:Vestigingsplaats:AlkmaarToezichtsregime:hoogOpenbaar belangDe Huisvuil Centrale (HVC) heeft als doel het zeker stellen dat tegen de laagste kosten en op verantwoorde wijze het Zaanse rest-, grof- en gft-afval wordt verwerkt.
Bestuurlijk belangDe gemeente Zaanstad heeft 265 aandelen in HVC. Wethouder Baerveldt vertegenwoordigt de gemeente in de AvA, plaatsvervanging wethouder Mutluer
Stemverhouding: 9,07%Actualiteiten en risico'sMarktontwikkelingen
A. Zaanstad als eigenaar (aandeelhouder)
HVC is een ketenbedrijf met focus op hergebruik en duurzame energie, van en voor haar publieke aandeelhouders. Krachtenbundeling maakt het mogelijk om complexe projecten voortvarend aan te pakken. Door de organisatorische inrichting wordt geborgd dat er focus op de verschillende hoofdactiviteiten. Activiteiten renderen zelfstandig en leveren een verantwoord rendement. Er is geen sprake van kruissubsidiëring. Risico’s zijn in beeld en beheersbaar. Het aanwezige risico houdt vooral verband met afvalverbranding en betreft een marktrisico: de bedrijfsafvaltarieven, de energieprijzen, prijsprikkels van de overheid (verbrandingsbelasting, importheffing, CO2-heffing). Dit marktrisico is sinds 2015 niet afgenomen. Door robuust afschrijven is de omvang van het risico wel afgenomen. Het liquiditeitsrisico is evenwel klein omdat het samenhangende herfinancieringsrisico beperkt is. Er is voldoende ruimte om binnen de bestaande afspraken met aandeelhouders en banken herfi-nanciering met garanties van aandeelhouders aan te trekken. Daarnaast zijn er voor kortlopende financieringsbehoeften als gevolg van timingverschillen of cala-miteiten aanvullende financieringsfaciliteiten beschikbaar, waaronder € 81 miljoen kasgeldfaciliteit en € 8 miljoen rekening courant faciliteit. Op dit moment is nog veel onduidelijk over de uiteindelijke effecten van Corona virus op bedrijfsvoering van HVC.
Financiën
Het huidige financieel kader is in 2015 vastgesteld door directie en raad van commissarissen. Dit kader gaat uit van een solvabiliteitsgroei naar 27% in 2024, om vanaf dat moment de mogelijkheid te hebben om HVC te financieren zonder garantstelling door de aandeelhouders. Leningen die zijn gebaseerd op artikel 9 van de ballotageovereenkomst worden afgebouwd. Dit betreft dus gegarandeerde leningen waarbij de aandeelhouders hoofdelijk aansprakelijk zijn. De zogenaamde artikel 7 (oftewel de niet- gegarandeerde leningen) zullen volledig afgelost zijn in 2024.
Daarnaast is het van belang dat HVC eigen vermogen opbouwt. 126,5 miljoen euro is stand van zaken anno 2020. Ook in de komende jaren is er geen uitkering van dividend. Voor meer informatie over de jaarcijfers van HVC, zie https://www.hvcgroep.nl/sites/default/files/2020-04/jaarverslag%202019.pdf
Nieuwe aandeelhoudersrelatie
De gemeente heeft in 2019 de AIJZ verlaten. Zaanstad heeft nu 9,09% rechtstreeks aandeel in HVC in eigendom verkregen. Zaanstad is hiermee formeel uit de Gemeenschappelijke Regeling AIJZ getreden en formeel toegetreden tot de Ballotageovereenkomst voor aandeelhouders A.
Van gas los
Eind 2017 hebben de aandeelhouders de activiteiten op het gebied van ‘Van Gas Los’ benoemd tot collectieve kerntaak. In de loop van 2018 werd duidelijk dat door landelijke versnelling van het ‘Van Gas Los’-beleid deze taak mogelijk niet zou kunnen worden uitgevoerd binnen het bestaande financieel kader van ‘Koers 2024’. De algemene vergadering van mei 2019 heeft de directie daarom gevraagd om in samenspraak met een uit de aandeelhouders te formeren Klankbordgroep Financiering ‘Van Gas Los‘ onderzoek te doen naar een passend nieuw financieel kader voor investeringen in deze activiteiten. De Klankbordgroep heeft in de aandeelhoudersvergadering van december 2019 tussentijds verslag gedaan over de stand van zaken. Directie en Klankbordgroep hebben het onderzoek afgerond. Op basis daarvan is in 2020 een nieuw kader geformuleerd. Financiering van ‘Van Gas Los’: individueel of collectief Uitgangspunt voor HVC is collectieve financiering. Warmtebronnen en –netten, alsmede de exploitatie ervan zijn niet per gemeente te compartimenteren. Individueel commitment van de gemeente is wel onderdeel van de business case.
Dienstverlening uit concessie
NV HVC heeft met 27 (al dan niet via een gemeenschappelijke regeling) aandeelhoudende gemeenten dienstverleningsovereenkomsten gesloten voor de inzameling van afval, inclusief het beheer van afvalbrengdepots en in een aantal gevallen het beheer van openbare ruimte binnen die gemeenten. Deze dienstverleningsovereenkomsten zijn aangegaan voor een langdurende periode meestal op basis van tarieven per woonhuisaansluiting die jaarlijks worden geïndexeerd op basis van overeengekomen onafhankelijk gepubliceerde prijsindexcijfers, maar ook op basis van werkelijke geleverde prestaties tegen werkelijke gemaakte kosten en opbrengsten, inclusief de jaarlijkse indexatie. De vennootschap is volledig eigendom van gemeenten en waterschappen en samenwerkingsverbanden van gemeenten en waterschappen. Voor een overzicht van de aandeelhouders wordt verwezen naar de toelichting op het vennootschappelijk eigen vermogen.
B. Zaanstad als opdrachtgever
Nieuwe DVO HVC-gemeente Zaanstad
Zaanstad neemt ook diensten af van de HVC, waaronder afvalinzameling en gladheidsbestrijding. Deze taken zijn vastgelegd in een dienstverleningsovereenkomst (DVO). Begin 2020 is een nieuwe DVO met HVC afgesloten voor de periode van 7 jaar.
Nieuwe huurovereenkomst
Zaanstad huurt de locatie Spierling van de HVC. Looptijd, De huurcontract is in 2020 ook verlengd.
Risico analyse
Risico’s van warmte-activiteiten
De risico’s zijn in beeld en beheersbaar, op de risico’s wordt ingespeeld. Als onderdeel van de behandeling van het risico-aspect van de warmteactiviteiten heeft de Klankbordgroep aan het Innovatieplatform (IP) gevraagd of investeren in collectieve warmte via HVC een veilige keuze is.
Beheersmaatregelen
- Annotaties van de agenda van de Algemene Vergadering van Aandeelhouders in het college van B&W
- Periodiek ambtelijk overleg met verschillende klankbordgroepen (zowel financiële als beleidsmatige) met de overige aandeelhouders van HVC.
hoog